De polycentrische, wereldwijde kerk

september 23, 2024

Europese afgevaardigden arriveerden afgelopen weekend in Zuid-Korea om zich bij 5000 christelijke leiders uit de hele wereld te voegen op het Vierde Lausanne Congres over Wereld Evangelisatie, dat gisteren (zondag) begon.

Vijftig jaar na het historische Lausanne Congres in Zwitserland, geleid door Billy Graham en John Stott, wordt het proces van luisteren, overleggen en samenwerken door middel van congressen, forums en kleinere bijeenkomsten deze week (22-28 september) een nieuwe fase ingeleid.

Naast de deelnemers aan het congres in Seoul nemen duizenden anderen digitaal deel aan de vele gesprekken die rond verschillende thema’s worden gevoerd. Het congres gebruikt de term ‘polycentrisch christendom’ om de verschuiving van een uitsluitend ‘Euro-Amerikaanse religie’ naar een wereldwijde religie te beschrijven. Wereldwijde zending vindt nu plaats ‘vanuit vele centra, van iedereen naar overal’. Bijgaande grafiek, afkomstig uit de World Christian Encyclopedia, laat de dramatische verschuiving zien van het zwaartepunt van de wereldwijde kerk: van het Westen naar ‘de Rest’ – met name naar Afrika. 

Voor wie niet in Korea kan zijn, zijn er verschillende manieren om deel te nemen, zoals hier beschreven. Details over programma en sprekers laten een line-up zien van bijdragen die de polycentrische aard van het wereldwijde christendom vandaag de dag weerspiegelen. Een 516 pagina’s tellend rapport over de Staat van de Grote Opdracht is beschikbaar om te downloaden. Het is een indrukwekkende, informatieve bron voor zendingsstrategieën en planning.

De 100 pagina’s tellende sectie met regionale profielen biedt inzichtelijke overzichten van de hele wereld. Voor hen die betrokken zijn bij de herevangelisatie van Europa, verdienen de tien pagina’s die zijn gewijd aan het eerste continent dat volledig werd gekerstend en nu aanzienlijk is ontkerstend, nadere bestudering.

De auteurs, Julia Garschagen, Luke Greenwood, Rolf Kjøde, Jim Memory, Usha Reifsnider en Janet Sewell dagen ons uit om na te denken over zes thema’s die essentieel zijn voor zending in het hedendaagse Europa: de betekenis van vertrouwen/waarheid; de plaats van de gemeenschap; de uitdagingen en kansen van de digitale wereld; zorg voor schepping en klimaatrechtvaardigheid; ongekende demografische veranderingen; en een verschuiving in moraliteit die van invloed is op hoe het ‘goede nieuws’ van het evangelie door veel Europeanen wordt geïnterpreteerd.  

Waarheid terugbrengen

Persoonlijke ervaring is de sleutel geworden tot het ‘valideren van waarheid’. Allesomvattende waarheidsclaims zijn daarom onethische machtsaanspraken geworden. Iedereen leeft op zijn eigen ‘waarheidseiland’. Terwijl Europeanen hunkeren naar oriëntatie en betekenis in het leven, zoeken weinigen hulp in de kerk. Het ‘goede nieuws’ is slecht nieuws geworden: het is moreel corrupt, intellectueel naïef en emotioneel irrelevant. We moeten ons afvragen: Hoe kunnen we leven en spreken over de kracht, de schoonheid en de waarheid van het evangelie, zodat Europeanen het als goed nieuws gaan zien?

Moraliteit weer vormgeven

Vandaag de dag wordt zending gezien als het opdringen van de eigen waarheid aan anderen, wat standaard een aanspraak op macht is en een schending van de rechten van de ander. Voor veel Europeanen zijn waarden als authenticiteit, rechtvaardigheid en zorg voor het milieu belangrijk, maar ze zien niet dat de kerk die waarden vertegenwoordigt. We moeten ons afvragen: Wat kunnen we leren van de kritiek van de samenleving? Toch is een nieuw gesprek over morele oriëntatie op gang gekomen. Seculiere denkers beginnen te beseffen dat mensenrechten en waardigheid een objectieve, morele grond veronderstellen die niet te vinden is in seculier relativisme; en dat Europese waarden in feite diep geworteld zijn in het christelijke kader.

Gemeenschap heropbouwen

Op zoek naar vrijheid en autonomie zijn we een vijand van ons zelf geworden en hebben we familiewaarden en echte gemeenschap vernietigd. De paradox van ontkoppeling in een digitaal verbonden tijdperk, eenzaamheid in de menigte van dichtbevolkte en welvarende stedelijke centra, vormt een grote missie-uitdaging. Millennials en GenZ’ers missen zingeving en ervaren eenzaamheid. Toch creëert een nieuwe generatie zendelingen verhalen van het evangelie dat op Europese straten en pleinen wordt verkondigd. Bewegingen zoals Steiger Ministries, het FEUER netwerk, Revive, The Send en Circuit Riders bereiken seculiere jongeren en studenten en mobiliseren en zenden duizenden jonge Europeanen uit om hun generatie te bereiken voor Jezus.

Digitaal opnieuw verbinden

Ons theologisch, missiologisch en kerkelijk denken moet worden aangepast aan de nieuwe realiteit van de digitale wereld. De Web3.0-ruimte biedt samenwerking om online een gemeenschap op te bouwen. Jongeren brengen tegenwoordig uren online door met het spelen van games en het maken van vrienden over de hele wereld. In 2011 begon de 11-jarige Daniel zijn eigen kerk in Roblox, een online spelomgeving. Binnen zeven jaar had hij een ‘kerk’ van 15.000 jongeren uit vijftig landen en vandaag de dag heeft hij meer dan 54.000 leden! Union School of Theology in Groot-Brittannië bouwt de eerste christelijke metacampus waar studenten in virtuele realiteit in hun leergemeenschappen samenkomen. Decentralisatie is een sleutelideologie binnen Web3.0, wat betekent dat kerken zouden kunnen werken met minder overheidstoezicht, vooral in contexten van vervolging.

Respect voor de schepping

Het geloof in ‘duurzame’ groei in alle landen is overdreven optimistisch geweest vanwege het milieu en ten koste van de ‘Meerderheidswereld’ (Majority World). Hoewel de Europese Unie de wereld aanvoert met initiatieven tegen de opwarming van de aarde, is de westerse consumptie ook de voornaamste factor achter de wereldwijde ramp. Onze landen hebben dus een hogere morele verplichting om op te treden tegen de crisis en onze vraag naar gemeenschappelijke goederen te beperken. Consumentisme voedt hebzucht. Het bevorderen van een alternatief leven als discipelen van Jezus Christus is altijd een onderdeel geweest van de Lausanne-beweging. Net zoals gezondheidszorg al generaties lang een prioriteit is in de christelijke zending, is zorg voor de gezondheid van de schepping nu een cruciale prioriteit.

Demografie

Dalende geboortecijfers, een vergrijzende bevolking en aanhoudende migratie uit de Meerderheidswereld veranderen de demografie van Europa dramatisch, en ook de context voor zending in Europa. De geboortecijfers in heel Europa liggen al vele jaren onder het vervangingsniveau. Deze demografische onevenwichtigheid is ongekend. Ze zal alomtegenwoordig zijn in zijn omvang, diepgaand in haar implicaties, blijvend in haar impact, en er is geen weg terug. Europa heeft wanhopig behoefte aan een vernieuwde en gezonde visie op huwelijk, ouderschap en gezin. Dit is een kans voor de kerk.

Dalende geboortecijfers en een vergrijzende bevolking leiden onvermijdelijk tot een kleiner arbeidspotentieel, behoefte aan miljoenen arbeidsmigranten en stijgende kosten voor pensioenen en gezondheidszorg voor ouderen. Intergenerationele spanningen zijn onvermijdelijk, omdat jongere generaties de last van de opkomende generatie gepensioneerden zullen dragen. Zal de kerk een model bieden van een echte, intergenerationele gemeenschap, waar wederzijdse ondersteuning en begeleiding tussen de generaties een voorbeeld is voor de wereld van Gods nieuwe samenleving?

Lausanne 4 is voor ons allemaal een gelegenheid om in onze eigen kring over deze thema’s na te denken en actief naar Gods Geest te luisteren over hoe we deze uitdagingen kunnen aangaan.

P.S. Als je vorige week het fascinerende gesprek hebt gemist dat ik met dr. Jenny Taylor had over het ‘redden van de journalistiek’, dan kun je dat nog steeds hier meemaken. 




Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *