Afgelopen week was de (internationale) Week van de Vluchteling, die aandacht vroeg voor de aanhoudende stroom mensen die zijn ontheemd door oorlog, klimaatverandering, hongersnood, armoede, vervolging, terrorisme of religieuze conflicten.
Activiteiten van deze groeiende, wereldwijde beweging eren de bijdragen, de creativiteit en de veerkracht van vluchtelingen en asielzoekers. Zoals we kunnen zien aan de gebeurtenissen in Oekraïne, hebben al die oorzaken van ontheemding met elkaar te maken. Dagelijkse nieuwskoppen maken ons bewust van de acute dreiging van hongersnood als gevolg van de Russische blokkade van Oekraïens graan. Dat zal er weer toe leiden dat miljoenen mensen proberen te overleven door te migreren.
De Russische invasie heeft bijna vijf miljoen Oekraïners gedwongen hun land te ontvluchten om in ieder geval tijdelijk een veilig heenkomen te vinden. Een kwart van hen is gedwongen naar Rusland geëvacueerd. Meer dan 780.000 Oekraïners verblijven momenteel in Duitsland, bijna 380.000 in Tsjechië en 137.000 in Italië.
Sta eens even stil om je die aantallen in te denken – het aantal Oekraïense vluchtelingen in Duitsland is gelijk aan de totale bevolking van Amsterdam. Voornamelijk vrouwen met kinderen (de mannen moeten blijven om de vrijheid van hun land te verdedigen). Zij hebben huisvesting nodig, medische zorg, onderwijs, een sociaal leven, inkomen en eten. Hoewel niet officieel geclassificeerd als vluchteling zijn nog eens zeven miljoen anderen in hun eigen land ‘intern ontheemd’ en zij hebben dezelfde noden. We hebben het dan over een aantal als de hele bevolking van Noorwegen, bijvoorbeeld.
Het Hoge Commissariaat voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties omschrijft een vluchteling als een persoon die is gevlucht voor oorlog, geweld of vervolging en een grens is overgestoken om in een ander land veiligheid te vinden. De UNHCR schat dat voor het eerst in de geschreven geschiedenis hun aantal nu 84 miljoen omvat, waarvan meer dan 26,6 miljoen vluchtelingen gedwongen een landsgrens is overgestoken. De overigen zijn in hun eigen land van huis en haard verdreven.
Blijvend
Heel Europa heeft te maken met de crisis in Oekraïne. Ze raakt ons op een of andere manier allemaal. Hoewel de EU Oekraïners heeft toegezegd dat ze de eerstkomende drie jaar automatisch het recht hebben in haar 27 aangesloten landen te verblijven en te werken, willen de meesten zo gauw mogelijk terug naar huis. In feite hebben bijna drie miljoen dat inmiddels al gedaan, momenteel met zo’n 30.000 per dag. Kiev zit nu op ongeveer tweederde van het bevolkingsniveau dat de stad voor de oorlog kende.
Het verwelkomen van vluchtelingen, waar ze ook vandaag mogen komen, is nu een blijvend onderdeel van het leven in Europa. Het is geen fenomeen dat voorbijgaat als eenmaal het conflict in Oekraïne is beslecht, hoe lang dat ook mag duren. Terwijl Oekraïners op de meeste plaatsen meelevend zijn ontvangen, vanwege het geweld van Poetins invasie, worden veel andere ontheemden door Europeanen niet warm welkom geheten. Maar juist onder alle mensen zouden christenen zich bewust moeten zijn van Jezus’ aanwijzing dat wanneer we onderdak, eten, drinken, kleding en vertroosting bieden, we daarmee Christus zélf dienen (Matt. 25:34-6). De Bijbel roept Gods mensen eenvoudigweg op om vreemdelingen te verwelkomen (Deut. 24:14). Dat betekent bereid zijn om uit onze comfortzones te stappen, vriendschap aan reizigers aan te bieden wat hun geloof ook is, en hen welkom te heten in onze gemeenschappen. De bediening van gastvrijheid brengt troost, vrede en hoop aan hart, geest en ziel van hen die ontworteld zijn.
Genezing
Het thema voor de Week van de Vluchteling was dit jaar ‘genezing’, verwijzend naar het drievoudige trauma dat vluchtelingen oplopen: 1. het verlaten van huis en geliefden, het bekende achterlaten, 2. het riskeren van gevaarlijke reizen naar een onzekere toekomst en 3. het vaak ontmoeten van ambtelijke onverschilligheid, vijandigheid en verwerping in hun land van ballingschap. Vluchtelingen worstelen met een gevoel van verlies en ontwrichting. Ze hebben genezing nodig van hun pijnlijke ervaringen om hun leven compleet opnieuw te kunnen opbouwen.
Onze geloofsgemeenschappen moeten zulke plaatsen van genezing zijn. Dat vraagt om een doelbewust willen verwelkomen van vluchtelingen. God kan hen gebruiken om onze levens en ons geloof te verrijken als we in gemeenschap met hen relaties ontwikkelen.
Hier zijn manieren om te bidden, aangedragen door de Refugee Highway Partnership:
- voor de essentiële noden van veiligheid, onderdak, water, voedsel en medische zorg.
- voor vredestichters om vrede te brengen in landen waar oorlog, geweld en vervolging mensen dwingen hun huizen te verlaten.
- voor hoop en een toekomst voor onze gedwongen ontheemde broers en zussen die leven in moeilijke omstandigheden en met een onzekere toekomst.
- voor gevluchte vrouwen en kinderen, die behoren tot de kwetsbaarste mensen en voor meer dan de helft uit van alle vluchtelingen op aarde deel uitmaken.
- voor gevluchte jongeren, ver van huis en verhinderd om terug te keren (minder dan 1 procent van de vluchtelingen wereldwijd heeft zich ooit elders kunnen vestigen).
- voor landen die vluchtelingen huisvesten, waarvan 80 procent behoort tot ontwikkelingslanden als Pakistan, Iran, Jordanië, Libanon, Turkije, Kenia, Tsjaad en Ethiopië.
- voor de UNHCR en NGO’s die hulp bieden aan vluchtelingen en intern ontheemden, en die vaak worstelen met de fondsen die nodig zijn om hun diensten te kunnen verlenen.
- voor de Refugee Highway Partnership, een dynamisch en groeiend internationaal netwerk van individuen, kerken en christenen die wegen vinden om lokale kerken te helpen die werken aan het welzijn en de bescherming van hen die gedwongen ontheemd zijn geraakt.
Tot volgende week,
