Misschien had je deze week ‘Thank you Liz’ verwacht, in navolging van ‘Thank you Gorbi’ van vorige week. Maar er is geen gebrek aan media-eerbetoon aan de uitzonderlijke monarch van Groot-Brittannië. Dus hier is een ander verhaal dat meer dan de helft van haar lange regeerperiode omvatte.
Vorige week sloot een veertigjarig hoofdstuk af dat begon met een ontmoeting met krakers die een bejaardentehuis in Epe bezetten.
‘Licht in Duuster’ (in het lokale dialect) was de oorspronkelijke naam van het huis dat niet meer voldeed aan de overheidsnormen. Gelegen in een donkere laan genaamd Duisterstraat, en eigendom van en geëxploiteerd door een kerkstichting, begroette het huis zowel bewoners als bezoekers met de bemoedigende woorden uit Zacharia 14:7 netjes op de muur gegraveerd: ’ten tijde van de avond zal er licht wezen’.
Die woorden begroetten mijn vrouw en mij op een dag in 1982, toen we gingen zitten met enkele van de krakers die waren ingetrokken nadat de laatste bejaarde bewoners waren vertrokken. We leidden het opleidingscentrum van JmeO Heidebeek vijf kilometer verderop en hadden behoefte aan meer huisvesting voor staf en studenten.
In die tijd claimden krakers in Nederland de hoge morele grond tegen verhuurders die panden leeg hielden om de huurprijzen te verhogen. Terwijl het gewoon illegaal was om naar een leegstaand gebouw te verhuizen, was het illegaal om krakers eruit te gooien. Ze hadden ‘krakersrechten’. Met hun drugs en asociaal gedrag vormden ze echter een probleem voor de eigenaren en buren, maar ook voor de gemeente. De eigenaren konden niets met hun eigendom doen, behalve kijken hoe het verslechterde. Balken werden verwijderd voor branden in de tuin waar ze af en toe naakt dansten.
“En bidden!”
Dus de eigenaren waren heel blij toen we voorstelden om het hele pand te huren en te betalen voor elke kamer die we konden bezetten. Met het contract in de hand hebben we de krakers ontmoet en ze beleefd gevraagd om binnen zes weken te verhuizen. Dit ontketende een stortvloed aan spot en kleurrijke Nederlandse woorden.
“Dus,” zei een van hen uiteindelijk toen het stof was neergedaald, “wat ga je nu doen?”
“Wachten” antwoordde ik.
“En bidden!” ze spuugden terug.
Dat is wat we deden. We leerden de namen van elk van de krakers en begonnen voor elk van hen te bidden.
Op een gegeven moment liepen we rond het gebouw in een nogal onsubtiele ‘Jericho’-mars, waarbij we de krakers uitlokten om hun ramen te openen om rockmuziek naar ons terug te blazen.
Toen de zes weken voorbij waren, rekruteerden de krakers medekrakers uit het hele land om ‘hun’ gebouw te helpen verdedigen. Ze kregen te horen dat het onmogelijk was om te verdedigen met zijn lange voorgevel en twee vleugels in een ‘L’-vorm. De brandweer had hen toegestaan in het gebouw te blijven op voorwaarde dat ze binnen een bepaalde vleugel bleven, afgesloten met een stenen muur.
De deadline viel op een zondag, waarvan we besloten dat het geen goede dag was om het deel van het gebouw te bezetten dat de politie en brandweer aan ons hadden toegewezen. Tegen de tijd dat we de volgende dag kwamen opdagen, waren alle extra verdedigers teruggekeerd naar hun thuissteden. Toen de krakers zagen dat we een deel van het pand gingen betrekken, dreigden ze de politie te bellen. De politieagenten in burger die bij ons waren, reageerden kalm: „Wij zijn de politie!”
Zo begon een ‘interessant’ anderhalf jaar van samen leven in hetzelfde gebouw, gescheiden door de stenen muur. Het asociale gedrag ging door, maar het leven verliep relatief vreedzaam. We bleven voor elk van hen bidden.
Gods licht
Op een dag kwam een jonge man zijn krakervriend bezoeken, maar kwam per ongeluk naar de ingang van JmeO. Hij was gefascineerd en wilde meer weten. Al snel had hij zich ingeschreven voor een trainingsprogramma voor discipelschap, waar hij zijn toekomstige vrouw zou ontmoeten. Later gingen Peter en Leonora samen als zendelingen naar India, waar ze tientallen jaren hebben gediend onder prostituees van Kolkata.
Uiteindelijk besloot de burgemeester van Epe resoluut in te grijpen en stuurde de Mobile Eenheid om de krakers te verdrijven. Het landelijke tv-avondjournaal toonde beelden van politie die krakers over hun schouders het gebouw uit droeg.
Jaren later, op een open dag op Heidebeek, maakte een meisje van een lokaal radiostation zich bij Romkje bekend als een van de krakers. Ze was intussen een gelovige geworden.
Letterlijk duizenden JmeO-medewerkers en studenten hebben gedurende vier decennia in het gebouw gewoond, elk met hun eigen verhalen te vertellen. Velen ontmoetten daar hun levenspartners.
Vorige week hebben JmeO-medewerkers de faciliteit verlaten en verhuisden ze naar het nieuwe gebouw dat onlangs is voltooid op het terrein van Heidebeek, waar tot 100 mensen kunnen wonen.
De gemeenteraad van Epe huurt nu Licht in Duuster om 80 Oekraïense vluchtelingen te huisvesten die zijn ingetrokken. Twee JmeO-gezinnen blijven daar om de faciliteit te beheren, en openen een nieuw hoofdstuk in het verhaal van een plek waar velen Gods licht hebben ontmoet in tijden van persoonlijke duisternis.
Moge dat ook gelden voor de nieuwe bewoners.
Tot volgende week,
