Een halve eeuw aan herinneringen werd opgerakeld tijdens een recent bezoek aan ons Amsterdamse appartement door kapitein Brian Sloan en zijn vrouw Anne.
Brian leidt de Maritieme Academie van Jeugd met een Opdracht, die bemanningen traint voor de vloot van 28 schepen van YWAM Ships, die wereldwijd opereert. Voor mij is dat een verhaal dat teruggaat naar 1972, toen JmeO nog een kleine beweging was van amper een jaar of twaalf oud.
Eigenlijk begint het verhaal nog eerder, in 1964, tijdens een van de eerste zomer-outreaches naar de Bahama’s. Een orkaan was over de eilanden geraasd, een spoor van verwoesting achterlatend. Zaden van geloof werden daar toen geplant voor een visie van zeewaardige schepen om noodhulp te verlenen en Gods liefde te betonen.
Ik werd me acht jaar later voor het eerst van die visie bewust, toen twee Amerikaanse JmeO’ers onze woonkamer in Auckland, Nieuw Zeeland, binnenkwamen om met mijn vader te praten over het plan om het nationale ikoon, de M/V Maori, te kopen. Op deze eiland-veerboot met zijn donkergroene romp, hadden veel Kiwi’s ooit in hun leven wel eens meegevaren. Mijn ogen werden groter toen ik de tekeningen op de vloer zag uitgespreid, reeds voorzien van een artist’s impression van het schip, wit overgeverfd, voor anker liggend in de haven van een eiland in de Stille Zuidzee, omgeven door palmbomen. De twee bezoekers wilden dat mijn vader, als voorzitter van JmeO Nieuw Zeeland, hen naar Wellington zou vergezellen om over de aankoop te onderhandelen.
Primeur
Als journalist bij de NZ Herald in die tijd realiseerde ik me wat voor een primeur ik daar voor me had liggen – maar mij werd te verstaan gegeven er geen word aan te wijden. Ongelukkigerwijs ging de koop niet door, zoals Loren Cunningham uitlegt in zijn boek Is dit echt van U Heer? Er werden fouten gemaakt en het kwam JmeO op kritiek te staan van zowel het seculiere als het christelijke publiek. Binnen JmeO noemden we die periode ‘de dood van een visie’.
Slechts zes jaar later – ik was nu zelf deel van JmeO, wonend op een basis in Nederland – zat ik in de trein naar Venetië, samen met vijf andere JmeO’ers, van wie drie mij voorgingen als directeur van JmeO Europa: Don Stephens, Floyd McClung en Lynn Green.
Wij waren ook op een vertrouwelijke missie: om een Italiaans passagiersschip te bekijken met de naam M/V Victoria. Het idee was het te kopen om er JmeO’ers uit heel Europa mee naar Argentinië te brengen voor een outreach tijdens het wereldkampioenschap voetbal. Het was te koop voor de prijs van het oud ijzer dat het vertegenwoordigde: een miljoen US dollar.
Vierhonderd jonge evangelisten kwamen samen op een kampeerplek in Venetië, eind maart 1978, enthousiast om aan boord te gaan voor een reis over de Atlantische Oceaan op de WK-outreach. We kregen het geld bij elkaar met hypotheken op vier JmeO-vestigingen in Europa (Lausanne, Hurlach, Holmstead Manor en Heidebeek). Ik was deel van een klein team dat de nacht doorwerkte om een voorstel te schrijven voor de bank in Lausanne, de volgende morgen. Het lange-termijnplan was om met het schip jaarlijks op en neer Afrika te varen om in havens noodhulp te verlenen en evangelisatieacties te houden.
Don Stephens nam de leiding van het project op zich, en stuurde mij naar Nederland terug om een bemanning te vinden om binnen een maand voor twee maanden zonder salaris te gaan varen. Dit is gênant om op te schrijven. We waren zo groen! Het duurde vier jaar – inclusief de versleping naar Athene voor een renovatie – voordat het schip klaar was om te gaan varen! Soms moet God mensen gebruiken die niet weten dat het niet kan om het toch gedaan te krijgen!
Vallen en opstaan
Dat is hoe YWAM Mercy Ships uiteindelijk in 1982 begon met een schip dat na een heleboel vallen en opstaan M/V Anastasis – wat ‘opstanding’ betekent – werd hernoemd. Het werd ook nog in ander opzicht een beproeving, want terwijl het schip in Griekenland lag werden Don en twee anderen beschuldigd van proselitisme (bekeringsijver) nadat een jonge Griek tot geloof was gekomen. Ze werden tot 3,5 jaar celstraf veroordeeld, een straf die later onder internationale druk werd ingetrokken.
De Anastasis, verbouwd tot hospitaalschip, kreeg er later twee kleinere schepen bij, de M/V Island Mercy en de M/V Caribbean Mercy.
Kort na het begin van het nieuwe millennium werd Mercy Ships een zelfstandige, onafhankelijke organisatie met Don als algemeen directeur. Vandaag opereert het met twee schepen, de M/V Africa Mercy (die in 2007 de Anastasis verving) en de M/V Global Mercy (2021).
Toch zijn schepen ook deel van JmeO’s verhaal blijven uitmaken. Met kleinere vaartuigen met de mogelijkheid om kustlanden, rivieren en meren te kunnen aandoen, maar ook met zeewaardige jachten en varende mobiele tandtechnische klinieken. Vandaag de dag omvat de vloot 28 schepen die operatief zijn op alle oceanen en continenten in nauwe relatie met JmeO-vestigingen aan wal. (Kijk bijvoorbeeld op ywamships.org en ywamships.no).
Het is een verhaal dat ik uit het oog was verloren. Het bezoek van Brian en Anne’s bepaalde mij bij de verschillende maritieme bedieningen van JmeO die nu wereldwijd actief zijn. Geen wonder dat Brian de noodzaak zag om te beginnen met de YWAM Maritime Academy om bemanningen voor deze schepen te trainen.
Te bedenken wat zich allemaal vanuit die stuntelige beginjaren heeft ontwikkeld!
