Het onderwijs van Loren Cunningham over ‘de zeven sferen’ wordt verwrongen door een beweging waarvan sommigen waarschuwen dat dit een grote religieuze bedreiging voor de Amerikaanse democratie zou kunnen worden.
Weekly Word richt zich op kwesties waarmee Europeanen vandaag de dag worden geconfronteerd, en verwijst zo nu en dan naar zaken die in de VS spelen als deze ons hier in Europa aangaan. Aangezien Loren vaak wordt aangehaald als bron van het controversiële ‘Seven Mountain Mandate’, wil ik graag wat opmerken.
Loren deelde voor het eerst zijn nieuwe inzicht in de ‘klaslokalen’ waarmee naties tot discipelen konden worden gemaakt in de zomer van 1975, op een Youth with a Mission-conferentie in Chichester, in Engeland. Ik had Loren acht jaar eerder ontmoet tijdens zijn eerste bezoek aan Nieuw-Zeeland, toen ik zeventien was en hij nog maar 32 jaar oud was – voordat er waar dan ook YWAM-scholen of -bases waren.
Nu veertig jaar oud, deelde Loren zijn nieuwe inzicht over zes ‘klaslokalen’ of ‘geestvormers’ waardoor je een natie de wegen van God kon onderwijzen: kerk, gezin, kunst en amusement, media, onderwijs en overheid.
Chichester was mijn eerste betrokkenheid bij YWAM in Europa, en ik was een beetje onzeker over de beweging waar ik me bij aansloot. Maar nu spitste ik mijn oren. Wat Loren zei, resoneerde op geruststellende wijze met wat Francis Schaeffer jarenlang had onderwezen vanuit zijn L’Abri-centrum in de Zwitserse Alpen. De boeken van Schaeffer hadden mij enorm geholpen tijdens mijn studententijd toen ik worstelde om mijn geloof en mijn studie met elkaar in verband te brengen. Ze maakten gebruik van de lange calvinistische traditie, gebaseerd op de soevereiniteit van God over het hele leven.
Ik was ook opgelucht dat de ‘klaslokalen’ van Loren klonken als de ‘sferen’ van de Nederlander Abraham Kuyper van bijna een eeuw eerder, eveneens gebaseerd op de leer van Calvijn. Misschien zou er wel plek voor mij zijn bij YWAM, dacht ik.
Maar toen Loren zijn nieuwe besef uitlegde dat zending meer inhield dan alleen evangelisatie, verwees hij niet naar het klassieke gereformeerde denken dat Genève had getransformeerd en landen als Schotland, Engeland en Nederland had gevormd. Met zijn pinksterachtergrond was hij zich daar waarschijnlijk niet van bewust, dacht ik. Vervolgens beschreef hij hoe hij zijn nieuwe ideeën deelde met Bill Bright van Campus Crusade, die rond dezelfde tijd een soortgelijke ‘openbaring’ had gehad. Bright’s eigen lijst van negen ‘zones’ werd tien jaar later uiteengezet in zijn boek Kingdoms at War: Tactics for Victory in Nine Spiritual War Zones.
Zeven sferen
Na verloop van tijd werd Lorens oorspronkelijke lijst van zes zeven, nu algemeen bekend in YWAM-kringen als ‘de Zeven Sferen’, en de economie werd later toegevoegd. Ik heb nog steeds mijn originele aantekeningen over de zes ‘klaslokalen’ van Lorens eerste presentatie in mijn notitieboekje als verslaggever. Ik herinner me een discussie na de toespraak van Loren dat misschien ‘de zakenwereld’ er ook bij moest horen.
Toen het verhaal opnieuw werd verteld, werd Bills lijst van negen ‘spirituele oorlogsgebieden’ ‘precies hetzelfde’ als die van Loren. Schaeffer werd die zomer ook toegevoegd aan degenen die ‘dezelfde openbaring ontvingen’ – terwijl zijn hele theologische opleiding in feite doordrenkt was van calvinisme.
Veel later gingen anderen verder met het verhaal en herverpakten het als ‘Zeven Bergen’ die in Jezus’ naam veroverd moesten worden. Loren begon ook te verwijzen naar de ‘zeven bergen’, door ‘of klaslokalen’ toe te voegen, en sprak over Kaleb die zei: ‘Geef mij deze berg’.
Naar mijn mening moedigde Loren (die ruim een jaar geleden overleed) anderen niet aan om ‘deze bergen te bestormen’ of ze met geweld in te nemen. In plaats daarvan moedigde hij een trouwe betrokkenheid aan op de verschillende gebieden van het leven, als zout en licht, als gist, als geplant mosterdzaad. Onze christelijke aanwezigheid zou nieuw leven op elk terrein brengen, net zoals de aanwezigheid en groei van de vroege kerk uiteindelijk het Romeinse Rijk op zijn kop zette. Een bottom-up benadering.
Anderen beschouwden Brights verwijzing naar Negen Spirituele Oorlogszones en boektitels als Taking our cities for God echter als een vrijbrief om de controle over elk van deze gebieden over te nemen, indien nodig zelfs met geweld. Een boek getiteld Invading Babylon, geschreven na de Iraakse invasie, weerspiegelde deze gedachtegang – in tegenstelling tot Jeremia’s instructies aan de ballingen in Babylon om ‘het welzijn van de stad te zoeken’.
Dit was een top-down benadering, waarbij indien nodig geweld werd ingezet. Een bekende profetische figuur die ik jaren geleden persoonlijk heb ontmoet, heeft er bij Amerikaanse christenen openlijk op aangedrongen wapens in voorraad te hebben ter voorbereiding op een burgeroorlog.
Rechte lijn
Helaas – het is ongelofelijk – kan er een rechte lijn worden getrokken van deze vertekende interpretatie van de leer van Loren en Bill naar de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Matthew Taylors recente boek, The violent take it by force, onderzoekt het spoor van een beweging van evangelische en charismatische christenen, geïnspireerd door het zogenaamde Zeven Bergen Mandaat, om op grote schaal geestelijke strijd te voeren.
Er is hierdoor een netwerk van leiders en gelovigen, ‘apostelen en profeten’ ontstaan, bekend als de New Apostolic Reformation – waarvan ik er de afgelopen decennia zelf meerdere ben tegengekomen. Dit netwerk heeft een enorme invloed op miljoenen mensen. Hun onconventionele theologie heeft geleid tot bergbeklimmende spirituele oorlogsexpedities tegen de Koningin des Hemels in de Himalaya, en tot de poging om de controle over het Capitool over te nemen, waarbij relschoppers op sjofars bliezen, aanbiddingsmuziek lieten schallen en knielden in gebed, in een poging de verkiezingsuitslag te torpederen.
Taylor waarschuwt dat het christendom in Amerika sinds de vooravond van de burgeroorlog niet meer zo verdeeld is geweest. Hij spoort christenen aan om deze verschillen aan te pakken en bruggen te bouwen. Het ‘Seven Mountain Mandate’ wordt nu gebruikt om christelijk nationalisme en christelijke suprematie te bevorderen, schrijft Taylor. Dit versnelt de extreme polarisatie en leidt af en toe tot geweld in de echte wereld.
Maar wat Loren ons leerde was om te ‘reageren in de tegenovergestelde geest’. Jezus leerde ons onze naasten lief te hebben. En onze vijanden. Wie gaan we volgen?
Tot volgende week,