Namens het Poolse Christelijke Forum en het gebedsnetwerk van de Europese Evangelische Alliantie nodigt het Schuman Centrum u/je uit om in Warschau samen met anderen van verschillende achtergronden en disciplines uit heel Europa deel te nemen aan het STATE OF EUROPE FORUM op 9 en 10 mei van dit jaar.
De krantenkoppen berichten dagelijks over ongekende en alarmerende ontwikkelingen in de wereld, zodat niemand kan voorspellen hoe de situatie er over drie maanden uit zal zien. We zijn duidelijk een nieuw onzeker tijdperk van internationale betrekkingen binnengetreden. Meer dan ooit moeten we ‘de tijden verstaan en weten wat Gods volk moet doen’.
Op vrijdagavond 9 mei, de 75e verjaardag van de Schuman Verklaring, zullen we in de rijke ambiance van de historische Holy Trinity Lutheran Church in het centrum van Warschau een openbare bijeenkomst houden om na te denken over de toekomst van Europa in het licht van de drie minuten durende toespraak die Robert Schuman op die datum in 1950 in Parijs hield.
Die toespraak – een keerpunt in de angstige en onzekere jaren na het einde van de Tweede Wereldoorlog – was een bepalend moment voor het naoorlogse Europa. Het was de katalysator voor het integratieproces tussen voorheen oorlogvoerende naties dat tot op de dag van vandaag voortduurt. Het ging over meer dan alleen een economisch plan. Het bracht hoop voor die turbulente tijd. Het wijst ook een geestelijke richting voor de weg vooruit in de turbulente tijden waarin we nu leven.
Elk jaar zoekt het Schuman Centrum partners in de hoofdstad van het land dat het voorzitterschap van de EU bekleedt, om daar een forum te organiseren met mensen uit verschillende disciplines en kerkelijke achtergronden om de huidige staat van ons continent te evalueren, niet alleen de EU zelf. In Warschau werken we samen met katholieken, protestanten en evangelischen om een veelzijdig programma op te zetten dat ‘Hoop in woelige tijden’ biedt.
Het ‘radicale midden’
Het forum van dit jaar komt op een moment dat christenen op zoek zijn naar het ‘radicale midden’ tussen steeds militantere ‘woke’ culturele stromingen en uitgesproken extreemrechtse populisten die beweren de joods-christelijke erfenis te vertegenwoordigen. De polarisatie is de afgelopen weken en dagen verergerd door de nieuwe controversiële Amerikaanse regering die extreem-rechtse populistische partijen in Europa steunt en de Russische genocidale agressie in Oekraïne bagatelliseert.
Vrijdag 9 mei is officieel de Dag van Europa, ter herdenking van Schumans cruciale toespraak waarmee de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal werd opgericht. Schumans visie was om een “gemeenschap van volkeren, diep geworteld in christelijke waarden” te realiseren. Deze eerste concrete en praktische stap naar wederzijdse samenwerking en verantwoordelijkheid om vrede en eenheid te garanderen, heeft uiteindelijk geleid tot de huidige Europese Unie van 27 landen. Hoewel de waarden van vrede, solidariteit, gewetensvrijheid en de rechtsstaat de christelijke wortels weerspiegelen, waarschuwde Schuman dat democratie zonder deze wortels zou ontaarden in tirannie en anarchie. De trend naar autocratische heersers die christelijke taal omarmen, verhult deze degeneratie.
Tragische geschiedenis
Aangezien Polen de eerste zes maanden van dit jaar het voorzitterschap van de EU bekleedt, is Warschau de aangewezen plaats voor het forum. Toen Johannes Paulus II op 2 juni 1979 de grond kuste op het vliegveld van Warschau, was hij de katalysator van een geestelijke opstand die het communisme in Polen – en uiteindelijk in heel Europa – ten val bracht. Lech Walesa’s onafhankelijke vakbond Solidariteit maakte gebruik van het spirituele momentum dat volgde, wat resulteerde in een vrij, democratisch Polen, en inspireerde tot verdere opstanden in Centraal- en Oost-Europa.
De tragische geschiedenis van Polen, vaak gekarakteriseerd als ‘gekruisigd tussen twee dieven’, heeft ook belangrijke precedenten van vergeving en verzoening met voormalige vijanden opgeleverd, waaronder Duitsland en Oekraïne.
Het Joodse getto van Warschau, afgebakend met bakstenen en met aangrijpende gedenktekens, herinnert ons aan het hardnekkige antisemitisme dat in nieuwe gedaanten terugkeert in onze steden.
Deze kwesties moeten op het forum aan de orde worden gesteld. Zodra de details over de sprekers en onderwerpen zijn bevestigd, zullen deze worden aangekondigd op de website van het forum: stateofeuropeforum.eu, waar de registratie volgende week van start gaat.
Programmaonderdelen en locaties zijn als volgt:
Vrijdag 9 mei
10.00 Europese Studiedag, Collegium Bobolanum:
Het evangelie en de wording van Europa; Het evangelie en de Europese integratie; Het evangelie en de val van het communisme; Het evangelie en de toekomst van Oekraïne.
14.00 Gebedswandelingen door Warschau: De Oude Stad, het Joodse getto, de overheidssector
19.30 75e Herdenking van de Schuman Verklaring, Heilige Drie-eenheid Lutherse Kerk
Open voor iedereen. We hebben een voormalig voorzitter van het Europees Parlement uitgenodigd om dit evenement toe te spreken – we wachten op bevestiging. Op deze plek, waar precies 200 jaar geleden de 15-jarige Frederic Chopin speelde voor de Russische tsaar Alexander I, plannen we een Chopin-recital als onderdeel van het programma.
Zaterdag 10 mei:
9.00-17.30 Forum Hele dag: De Christelijke Theologische Academie van Warschau:
Drie plenaire sessies worden afgewisseld met twee breakout-seminarsessies over acht onderwerpen die op de forumwebsite worden aangekondigd zodra ze zijn bevestigd. Inschrijfgeld €35, inclusief een lichte lunch en verfrissingen.
Elke locatie is goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Deelnemers dienen zelf accommodatie te regelen. We zullen enkele geschikte centraal gelegen hotels voorstellen op de forumwebsite.
We hopen u/je te zien in Warschau!
Tot volgende week,
