Hoe leg je kinderen uit waarom de Russische president zijn aanvallen op burgerdoelen in Oekraïne opvoert, terwijl ze door het loeien van de sirenes nacht na nacht met angst en vrees de metrostations in moeten rennen?
Of waarom de Amerikaanse president deze week opdracht gaf om de overdracht van cruciale luchtverdedigingsraketten en andere wapens aan Oekraïne stop te zetten?
Oorzaak en gevolg zijn voor de kinderen zonneklaar. Deze week waren enkele van de zwaarste aanvallen tot nu toe in de nu 1226 dagen durende oorlog. Rusland heeft de laatste tijd elke nacht bijna 500 drones losgelaten, zowel als lokvogel als met explosieven geladen.
“We leven elke dag alsof het onze laatste dag kan zijn”, schreef een van onze YWAM-leiders in Kiev deze week. “En alles wat overblijft is bidden, geloven, volhouden… en hopen op Gods wonder, zijn bescherming en genade, die Hij alleen kan geven – zelfs in het midden van de duisternis.”
Nederlandse en Duitse inlichtingenbronnen meldden deze week ook dat Rusland het gebruik van verboden chemische wapens uitbreidt als psychologische oorlogsvoering. Met gasgranaten die door drones worden afgeworpen, dwingt het zo Oekraïense soldaten uit hun schuilplaatsen en loopgraven te komen.
Toch verdienen krachtige woorden in combinatie met zwakke daden de minachting van het Kremlin in de richting van het Oval Office. Politieke ambiguïteit en neutraliteit tegenover oorlogsmisdaden en massale wreedheden creëren een moreel vacuüm. Het is deze week voor Oekraïense kinderen pijnlijk duidelijk geworden dat zwijgen en niets doen de onderdrukker aanmoedigen, straffeloosheid aanmoedigen en de wonden van de onderdrukten verdiepen.
Tragisch genoeg voelen westerse politici zich belemmerd in het vrij uitspreken van hun gedachten uit angst een Witte Huis te beledigen dat geobsedeerd is door macht, winst en propaganda in plaats van rechtvaardigheid, barmhartigheid en waarheid.
Maar neutraliteit maakt agressie mogelijk. Neutraliteit laat het slachtoffer in de steek. Neutraliteit ondermijnt de rechtsstaat. Neutraliteit voedt cynisme en onrecht elders. Neutraliteit slaagt niet voor de test van de geschiedenis die oordeelt over degenen die zwijgend hebben toegekeken.
Dus wie zal zich uitspreken en een internationaal moreel geweten aanwakkeren?
In het besef dat het geloof moet spreken waar de politiek faalt en dat zwijgen medeplichtigheid is, riepen de Oekraïense geloofsgemeenschappen, georganiseerd onder de paraplu van de All Ukrainian Council of Churches and Religious Organisations (AUCCRO), vorige week geloofsgemeenschappen wereldwijd op om te bidden, te pleiten en te handelen in solidariteit met Oekraïne en allen die lijden onder geweld en onrecht.
Ze vragen “niet om wapens, maar om solidariteit; niet om medeleven, maar om een antwoord; niet om een vriendelijk woord, maar om moreel en geestelijk leiderschap”.
Zoals vorige week gemeld, zijn er plannen voor een wereldwijde, interreligieuze online zoom-bijeenkomst met wel duizend waarnemers en anderen die de livestream op YouTube volgen, met als doel het morele geweten aan te wakkeren.
Dit zoom-event, in het Engels en Oekraïens, vindt plaats op 17 juli, om 16.00 uur in Kiev, 15.00 uur in Amsterdam en 09.00 uur in Washington op een link die de AUCCRO deze week bekend zal maken (en in het Weekly Word van volgende week).
17 juli is de Dag van de Internationale Strafrechtspleging en herdenkt de oprichting van het Internationaal Strafhof en bevordert het bewustzijn van het werk en de betekenis ervan. Een woordvoerder daarvan zal worden uitgenodigd om deel te nemen en uit te leggen hoe belangrijk het is om het internationaal recht te handhaven en oorlogsmisdaden te vervolgen.
Leiders van alle lidorganisaties van de AUCCRO doen mee aan de online bijeenkomst, waaronder de Orthodoxe Kerk van Oekraïne, de Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk, de Evangelische Baptisten Unie van Oekraïne, de Pinksterkerken van Oekraïne, de Joodse gemeenschappen en moslims van Oekraïne.
‘Gekweld Oekraïne’
Het Vaticaan zal er ook vertegenwoordigd zijn, in navolging van de toespraak die paus Leo XIV afgelopen weekend hield voor 4.000 pelgrims van de Oekraïense Grieks-katholieke kerk die Rome bezochten (foto boven). Hij vertelde hen:
Het geloof van jullie volk wordt nu zwaar op de proef gesteld. Velen van jullie hebben, sinds de grootschalige invasie van Oekraïne begon, zeker gevraagd: Heer, waarom dit alles? Waar bent U? Wat moeten we doen om onze gezinnen, onze huizen en ons vaderland te redden? Geloven betekent niet dat je alle antwoorden hebt, maar dat je erop vertrouwt dat God met ons is en ons zijn genade geeft, dat Hij het laatste woord zal hebben en dat het leven de dood zal overwinnen.
Ik betuig mijn verbondenheid met het gekwelde Oekraïne, met de kinderen, de jongeren, de ouderen en, op een speciale manier, met de families die rouwen om hun geliefden. Ik deel jullie verdriet om de gevangenen en slachtoffers van deze zinloze oorlog. Ik moedig jullie aan om samen te wandelen, pastors en gelovigen, met jullie ogen gericht op Jezus, onze redding.
We worden allemaal uitgenodigd om onze geloofsnetwerken, gebedsnetwerken, degenen die betrokken zijn bij het brengen van humanitaire hulp naar Oekraïne, aan te moedigen om op 17 juli solidair te zijn met onze lijdende Oekraïense broeders en zusters.
Zwijgen in het aangezicht van het kwaad is zelf kwaad – Dietrich Bonhoeffer
Tot volgende week,
