Bijna zes maanden na het begin van de lockdown in Europa hebben we nog steeds geen duidelijk antwoord op de vraag van de psalmist: ‘Hoe lang, Heer?’ (Ps. 13).
Een kwestie van weken, dachten we eerst; vervolgens gaven we toe dat het maanden kan duren voordat ‘normaliteit’ zou terugkeren. Nu horen we dat het jaren kan duren voordat we terugkeren naar onze levensstijl van vóór de corona van wereldreizen, vrienden en familieleden knuffelen, zingen in de kerk, schreeuwen tegen voetbalwedstrijden en ons verdringen in restaurants, cafés en bars… als het ooit zou gebeuren.
De pandemie ‘verdwijnt niet met de lente’, maar levert nog steeds meer vragen dan antwoorden op. Zijn er binnenkort vaccins beschikbaar? Zal vaccinfobie groepsimmuniteit onmogelijk maken? Zal het wereldwijde luchtverkeer ooit herstellen? Wat is het effect op de lange termijn op gezinnen? in huwelijken? op een generatie kinderen van wie het onderwijs is verstoord? Wanneer kunnen mijn vrouw en ik de reisvouchers die ik vorige week heb ontvangen, gebruiken voor een geannuleerde reis naar Nieuw-Zeeland om mijn 97-jarige moeder te zien?
Hoelang, Heer? Een half jaar later weet niemand het echt.
In de eerste weken van lockdown verspreidde ik een vooruitziend artikel uit de Praxis Journal naar vrienden en collega’s genaamd: Leading Beyond the Blizzard. Terwijl onbekwame politieke leiders de ernst van de crisis bagatelliseerden door experts en professionals te kleineren, drongen deze auteurs er bij hun lezers op aan om COVID-19 niet alleen te erkennen als iets om een paar dagen of weken ‘door te komen’. We hadden eerder te maken met op zijn minst een economische en culturele sneeuwstorm. Ja, overleven zou betekenen dat we de komende weken moeten bunkeren, maar waarschijnlijker was dit het begin van een lange strenge winter die een totale heroverweging van de operaties vereiste. Heel goed mogelijk stonden we aan de vooravond van een ‘kleine ijstijd’ – een once-in-a-lifetime verandering die onze levens en organisaties voor de komende jaren op zijn kop zette.
We gaan niet terug naar normaal, waarschuwden de auteurs, waarbij ze een artikel uit de MIT Technology Review citeerden, waarin werd voorspeld dat sociale distantiëring lang zou blijven bestaan. De COVID-19crisis kon alleen eindigen als er een vaccin beschikbaar was (en werd toegepast) of als genoeg van de wereldbevolking (tweederde?) besmet was geraakt en dus immuun (?); met enorme menselijke en economische kosten.
Toch is deze pandemie waarschijnlijk niet ‘The Big One’, aldus Michael Osterholm en Mark Olshaker in hun boek Deadliest Enemy (2017), dat een hoofdstuk over coronavirussen bevatte met de titel ‘SARS and MERS: Harbingers of Things to Come’.
‘Hoe verschrikkelijk het ook is, COVID-19 zou moeten dienen als een waarschuwing voor hoeveel erger een pandemie zou kunnen zijn’, schrijven de auteurs in het tijdschrift Foreign Affairs van juli / augustus.
Dus, welke lessen moeten we leren van deze pandemie?
Ten eerste moeten we ons, vroeg of laat voorbereiden op veel ergere realiteiten. Wereldwijd zijn er minder dan een miljoen overleden aan COVID-19, waarvan een vijfde Amerikanen zijn. Toch kostte de grieppandemie van 1918 100 miljoen levens, wat overeenkomt met 400 miljoen vandaag. Toch is de kans op een betere voorbereiding in de toekomst klein. Zoals een voormalig medewerker van het Witte Huis opmerkte, ‘doen leiders wat gemakkelijk is en betalen ze onmiddellijk dividend uit in plaats van wat moeilijk is, waar de uitkeringen ver weg lijken’. Dit is niet nieuw: Daniel Defoe schreef in 1665 dat de Londense autoriteiten eerst probeerden de builenpest te negeren, informatie voor het publiek weghouden totdat de piek in sterfgevallen onmiskenbaar werd.
Ten tweede moeten we gefocust blijven op onze opdracht in onze plaatselijke kerken en zendingsorganisaties – niet op het behouden van onze vroegere middelen en methoden om die opdracht na te streven. Dit is een tijd om alles opnieuw te evalueren. Vraag wat God misschien wil dat we anders doen. Wees alert op nieuwe kansen die nieuwe uitdagingen met zich meebrengen, vertrouwend op Gods soevereiniteit. We kunnen dankbaar zijn dat het internet families, vrienden en samenkomsten in staat stelt verbinding te maken als nooit tevoren in de geschiedenis.
Zal de post-corona-kerk meer lijken op de huisgemeenschappen van de vroege kerk, en niet gecentreerd op de grote gebouwen en formele ceremonies van het Constantianisme?
Hoe zou een post-corona Jeugd Met Een Opdracht eruit kunnen zien, die kortdurende zending heeft ontwikkeld in het jet-tijdperk met wereldwijde reizen, en internationale scholen en evangelisatie-acties, die nu allemaal sterk beperkt zijn? Een van de JMEO- waarden is ‘nieuwe dingen op nieuwe manieren doen’. De crisis zorgde voor nieuwe manieren om onze Schuman Center-programma’s deze zomer voort te zetten: een online State of Europe Forum, met maandelijkse online Schuman Talks; online Continentale en Celtic Heritage Tours met wereldwijde deelname; een hybride Summer School in European Studies met deelnemers zowel in de klas in Amsterdams als over de hele wereld.
Ten derde moeten we gehoor geven aan Petrus ‘waarschuwing ‘niet verbaasd te zijn over de vuurproef die u ondergaat.’ (1 Petrus 4:12). Hij zou met Paulus zijn overeengekomen dat ‘noch dood noch leven … noch iets anders in de hele schepping, ons zal kunnen scheiden van de liefde van God die in Christus Jezus, onze Heer, is’ (Romeinen 8: 38,39).
Met de psalmist, wiens vraag onbeantwoord blijft, kunnen we ook zeggen: ik zal voor de Heer zingen, omdat Hij goed voor mij geweest is. (Ps.13: 6).
Tot volgende week,
