Gelovigen in heel Europa zullen de uitspraak dat ‘Jezus Heer van alles is’ met een hartgrondig ‘Amen!’ bevestigen.
Maar wanneer het erom gaat hoe we die heerschappij van Jezus er laten uitzien buiten onze kerkelijke aangelegenheden of ons individuele discipelschap, waar beginnen we dan? Waar bijvoorbeeld kunnen we iets gaan leren over wat die heerschappij betekent voor politiek en overheid? Of wet en recht? Of zakendoen en economie? Kunst en cultuur? Internationale aangelegenheden en Europese integratie?
Waar vindt een jong mens toerusting met een Bijbels begrip om zo een vertegenwoordiger te worden voor het Koninkrijk als journalist? Of als advocaat? Als sociaal activist? Onderwijzer? Bankier? Ondernemer? Wetenschapper? Of als ambtenaar?
Bijbels-gebaseerde cursussen die dit soort gebieden onderzoeken, zijn schaars.
We weten vaak niet zeker hoe we moeten denken over die gebieden van het moderne leven in termen van een evangelie waarin Jezus ‘alles onder de hemel en op aarde’ herstelt en verzoent. Alles!
Toch is het zoals de welbekende uitspraak van de Nederlandse theoloog/politicus/journalist/onderwijsman Abraham Kuyper: “Er is geen vierkante centimeter van het menselijke leven waarvan Christus, die Heerser is over alles, niet zegt: ‘van mij’.”
Sinds 2010 bieden we in het Schuman Centrum voor Europese Studies opleidingen, cursussen, events, reizen en publicaties aan die gaan over de heerschappij van Christus over alle sferen: Europese geschiedenis, de ‘ismen’ van de Europese politiek, internationale zaken, kunst en cultuur, seks en gender, zakendoen en economie, en andere domeinen van het leven.
In de Summer School of European Studies van dit jaar gaan we ons afvragen hoe we zout en licht kunnen zijn in ‘Ons veranderende Europa’. Wat verandert onze Europese samenleving? Hoe kunnen we – in onze kerken, bewegingen en als individuele spelers in het dagelijkse leven – standvastig blijven en ons toch aan verandering aanpassen? Welke veranderingen gaat de Russische invasie in Oekraïne ons allemaal brengen? Waar kunnen we God aan het werk zien achter deze veranderingen? Hoe kunnen we ‘het heil voor de stad zoeken’ en voor onze samenleving als ‘vreemdelingen’ in een seculiere en multireligieuze maatschappij? Hoe verandert onze hoop op het Koninkrijk ons perspectief op alles wat er om ons heen gebeurt? Hoe kunnen we zijn als de zonen van Issachar, die ‘de tekenen des tijds goed aanvoelden en begrepen welke koers Israël zou kiezen’?
Deze vijfdaagse cursus op locatie wordt gehouden van maandag 21 t/m vrijdag 25 augustus in Amsterdam, gebouw De Poort van JmeO. Samen met onze senior onderzoeker Evert van de Poll van het Schuman Centrum en nog andere inleiders gaan we genoemde onderwerpen onderzoeken in seminars, discussies en stadwandelingen.
Toerusten voor de publieke ruimte
Op zaterdag 26 augustus hebben we in Amsterdam een inaugureel European Studies Forum gepland voor hen die geïnteresseerd zijn in het ontwikkelen van modules die mensen voorbereiden om te werken in de publieke ruimte, bedoeld voor gebruik in trainingsinstellingen in heel Europa. Dergelijke cursussen zouden kunnen gaan over:
1. Begrip van Europa
2. Begrip van politiek en overheid
3. Begrip van de Europese Unie
4. Begrip van journalistiek
5. Begrip van onderwijs
6. Begrip van wet en recht
Als dit jouw interesse heeft, neem dan rechtstreeks contact met mij op.
Waarom is er zo’n schaarste aan onderwijs in deze gebieden? Wat stelde Kuyper in staat om een leider te worden in de sferen van politiek, onderwijs en journalistiek naast zijn kerkelijke betrokkenheid?
Over het geheel genomen heeft de evangelische beweging de lijn gevolgd die werd ingezet door Maarten Luthers centrale theologie van ‘rechtvaardiging door geloof’ tijdens de reformatie. Dat was broodnodig, omdat die leerstelling ernstig verwaarloosd was door de Rooms-Katholieke Kerk van die dagen. Maar zijn reformatie was primair gericht op de kerk en niet op de bredere samenleving.
Gods soevereiniteit
Een generatie later maakte Johannes Calvijn Genève tot een reformatie op basis van een bredere, meer alomvattender theologie: de soevereiniteit van God. Kuyper stond op Calvijns schouder toen hij de bovengenoemde verklaring aflegde. Vaak is deze doctrine van Gods soevereiniteit exclusief uitgelegd, namelijk dat God in zijn almacht zijn ‘uitverkorenen’ heeft gekozen om samen met Hem in de hemel te verblijven, terwijl Hij de rest vervloekt heeft om naar de hel te gaan.
Calvijn geloofde sterk dat God hemel en aarde in zijn voorzienigheid regeert, en dus regeert over alle dingen en er niets gebeurt zonder zijn raad. Hoewel zijn doctrine van uitverkiezing door de eeuwen controversieel is geweest, zorgde Calvijns begrip van hoe God alle menselijke leven regeert, voor de transformatie van zijn eigen stad Genève van ‘de meest stinkende stad van Europa’ naar wat de Schotse reformator John Knox noemde ‘de meest perfecte school van Christus sinds de dagen van de apostelen’.
Onder Calvijns dagelijkse onderwijs werd Genève een ordelijke, hardwerkende protestantse republiek. Calvijn werd een staatsman, wettenmaker, kerkleider en onderwijsman. Het Geneefse model van politiek, overheid, recht en kerkstructuur verspreidde zich door het internationale netwerk en had zijn uitwerking in vele delen van Europa, speciaal in het noorden. Calvijns erfenis verklaart waarom Genève vandaag de dag een internationalistische stad is met wereldwijde invloed.
Begrip van Gods almacht in menselijke aangelegenheden is essentieel voor het begrijpen van ons veranderende Europa vandaag.
Ja, Jezus is werkelijk Heer van alles. Kom en onderzoek samen met ons deze zomer wat dat betekent voor ons in Europa.
PS, The Summer School for European Studies (voertaal Engels) kost €250 cursusgeld, exclusief €100 voor verblijf. Voor registratie of voor meer informatie, schrijf naar: info@schumancentre.eu.
