Afgelopen vrijdag, bijna precies een jaar nadat de Wereldgezondheidsorganisatie COVID-19 tot een wereldwijde pandemie had verklaard, stapten mijn vrouw en ik in Auckland op het vliegtuig om na drie maanden in de abnormaal coronavrije omgeving van Nieuw-Zeeland terug te keren naar Europa.
Onze aankomst in Amsterdam – na het passeren van drie akelig stille luchthavens – herinnerde ons er sterk aan dat het abnormale nog steeds de norm is. Normaliteit blijft abnormaal. Hoewel we graag geloven dat wijdverbreide vaccinatie binnenkort de ‘normale’ routines zou kunnen herstellen, waarschuwen experts dat de grote gevolgen van de COVID-19-pandemie tot ver in 2022 en daarna zouden kunnen voortduren.
Inefficiënte vaccinatie bezorgingsprogramma’s, vijandigheid jegens vaccinatie, de opkomst van nieuwe virusvarianten en de onwilligheid van prikkelbare burgers om beperkingen te accepteren die bedoeld zijn om de overdracht van het virus te controleren, kunnen allemaal samenspannen om te voorkomen dat normale reis-, handels- en toeleveringsketens snel terugkeren.
Tenzij er een ongekende wereldwijde samenwerking is om de overdracht overal een halt toe te roepen, inclusief het afzien van vaccinpatenten, het diversifiëren van de productie van vaccins en het ondersteunen van de levering van vaccins aan arme landen, is normaliteit nog steeds twee of drie jaar verwijderd. Het dragen van een masker, fysieke afstand nemen, handhygiëne, testen, contactopsporing en quarantaine gaan door totdat een hoge populatie-immuniteit is bereikt.
Landen met een hoog inkomen kunnen wellicht begin 2023 het merendeel van hun bevolking laten vaccineren, waardoor internationale reizen tussen bepaalde landen met een laag transmissieniveau en bedrijven, restaurants en scholen weer open kunnen gaan. Toch zullen de meeste armere landen moeten wachten tot het volgende jaar. Alleen goedgeefse en aanhoudende hulp van rijkere landen zou daar verandering in kunnen brengen.
Christenen zouden van alle mensen moeten reageren op deze wereldwijde crisis met vertrouwen, verantwoordelijkheid en solidariteit, en moeten nadenken over de ethische en theologische kwesties die aan de orde komen. Dat is de conclusie van een nuttig document dat hieronder wordt samengevat en deze maand is gepubliceerd door de Thematische Groep voor Wetenschap, Nieuwe Technologieën en Christelijke Ethiek van de Conferentie van Europese Kerken.
Vandaag de dag in onze wereld leven, betekent afhankelijk zijn van anderen, benadrukt de krant. Dit vereist basisvertrouwen zonder welke het menselijk leven niet kan gedijen. Als onderdeel van de hele gemeenschap draagt elk individu de verantwoordelijkheid voor het welzijn van zijn / haar naaste; evenals voor het algemeen welzijn, een keuze voor solidariteit.
Vertrouwen
Vertrouwen betekent niet blind en onkritisch vertrouwen, maar gaat hand in hand met kritisch onderzoek. Toch zegt Paulus ons alles te testen en vast te houden aan het goede (1 Tessalonicenzen 5:21). Als we er niet op vertrouwen dat anderen welwillend zijn, is samenleven niet mogelijk.
Volgens de meeste wetenschappers zijn de huidige vaccins die in Europa zijn goedgekeurd veilig; d.w.z. er zijn zeer weinig ernstige bijwerkingen en mogelijke langetermijneffecten zullen worden gecontroleerd. Hoewel het geen wondermiddel is, is vaccinatie een essentiële en efficiënte manier om de gevolgen van de pandemie te verminderen, gezien de huidige stand van onze kennis.
Vaccinatie zou, net als wetenschappelijke kennis en onderzoek, een zegen of een vloek voor de mensheid kunnen worden, zonder zelf goed of slecht te zijn. Het doel en de praktijk moeten altijd kritisch worden beoordeeld op hun ethisch doel. In uitzonderlijke situaties, zoals een pandemie, moeten de risico’s worden afgewogen. Uitzonderlijke situaties werpen nieuwe vragen op voor theologie en ethiek die niet altijd met conventionele denkpatronen kunnen worden beantwoord. (Hier is een heel nuttige uitleg van een christelijke expert die uitlegt dat geen enkel vaccin cellen van foetussen bevat.)
Verantwoordelijkheid
Gevaccineerd worden betekent verantwoord omgaan met onze buurman. Grootschalige vaccinatie vermindert de ziektelast voor de gezondheidszorg. Vaccinatie vormt echter een mogelijk compromis met betrekking tot de onschendbaarheid van het lichaam. Zonder deze tussenkomst te bagatelliseren, zien we het als theologisch gerechtvaardigd omdat, vanuit een christelijk perspectief, de rationele en verantwoordelijke mens en het zintuiglijke lichaam onafscheidelijk bij elkaar horen. Jezus zelf zegt: Niets dat van buitenaf in de mens komt kan hem onrein maken, (Marcus 7:15). Verantwoord handelen jegens onze naaste kan het ook noodzakelijk maken dat we ons recht op lichamelijke integriteit beperken.
Vanuit een christelijk perspectief geloven we dat het absoluut noodzakelijk is om al het mogelijke te doen om onze naaste te beschermen en het algemeen welzijn te dienen. Zonder de keuzevrijheid van mensen om niet te worden gevaccineerd te beperken, moet iedereen de mogelijkheid krijgen om zich te laten vaccineren.
Solidariteit
Het is een morele plicht om eerst de meest kwetsbare mensen te beschermen. Rijke landen met hoogontwikkelde gezondheidszorgstelsels hebben geld beschikbaar om vaccins te kopen, die momenteel slechts in beperkte hoeveelheden verkrijgbaar zijn. Jezus nodigt ons uit om solidair te zijn met mensen in nood (Mattheüs 25:40). Christelijke solidariteit en rechtvaardigheid vereisen een billijke toegang tot vaccinatie. Daarom roepen we op tot wereldwijde samenwerking voor een eerlijke distributie van vaccins, ook naar arme landen.
Geestelijke leiders hebben een vertrouwensband met de gelovigen. Allen die geestelijke verantwoordelijkheid dragen in kerken en religieuze gemeenschappen zouden een open discussie moeten aanmoedigen, vrij van angst voor vaccinatie.
De wereldwijde normaliteit keert niet snel terug. Waarom zou u dit document niet gebruiken om een discussie op gang te brengen over hoe we kunnen groeien in vertrouwen, verantwoordelijkheid en solidariteit?
P.S. Bekijk de Schuman Talk van afgelopen dinsdag hier:
Tot volgende week,
