Familiebijeenkomsten met Kerstmis en Nieuwjaar dit jaar zullen sterk worden beperkt door officiële COVID-19-richtlijnen. In verschillende landen zullen de schoolvakanties aan het einde van het jaar worden verlengd om de sociale afstand te vergroten, waardoor er meer druk ontstaat voor ouders, die toch al moeite hebben om werk en gezin te combineren.
Maar volgens onderzoek in Groot-Brittannië zit er toch een positieve kant voor gezinnen en huwelijken aan de sluiting van de pandemie.
Sommige mediaberichten voorspelden dat het aantal echtscheidingen zou stijgen door de toenemende druk op ouders vanwege het thuis schoolwerk te moeten begeleiden, ontspanning te organiseren en huiselijk geharrewar op te lossen, terwijl ze dan ook nog hun bazen tevreden moeten stellen en thuis werken.
Mijn vrouw ontdekte echter goed nieuws voor huwelijken toen ze onderzoek deed naar een artikel waar een Europees gebedsnetwerk om had gevraagd. Volgens de nieuwe analyse van de Marriage Foundation hebben de coronabeperkingen in het VK in ieder geval meer positieve dan negatieve effecten op huwelijken. Twee keer zoveel huwelijken verbeterden daadwerkelijk tijdens lockdown: een op de vijf koppels. Vergelijk dat met minder dan een op de tien van wie de relatie zou zijn verslechterd.
Paren die overwegen te scheiden, zijn met een derde gedaald, meldde Harry Benson met collega Steve McKay van de Universiteit van Lincoln, op basis van een nationaal onderzoek dat in juni werd gehouden onder 2559 ouders die getrouwd waren of samenwoonden.
Onder de kop: ‘Covid-scheidingsboom? Nee – lockdown verjongt huwelijken’, publiceerde The Sunday Times vorige maand het rapport van de Marriage Foundation waarin werd geconcludeerd dat de lockdown twee keer zo vaak goed nieuws was voor huwelijken als slecht nieuws.
Uit een nationaal onderzoek in het VK in mei bleek dat een kwart van de ouders het beter met hun kinderen kon vinden, vergeleken met slechts 4% die aangaf dat die relatie verslechterde. The Observer rapporteerde deze bevindingen als “raar maar waar“, en verraadde daarmee misschien de neiging tot negatieve verwachting van de media.
Toewijding is de sleutel
Hoewel de lockdown de toewijding van getrouwde ouders leek te hebben bevestigd, lag het verhaal voor samenwonende moeders anders. Meer dan 20% vond dat hun relatie was verslechterd, vergeleken met 7% van de gehuwde moeders, 6% van de samenwonende en 11% van de gehuwde vaders. Ze hadden ook meer kans dan getrouwde ouders om ongelukkig te zijn, elkaar op de zenuwen te werken of ruzie te maken, aldus het rapport.
Deze bevindingen werden herhaald in een Amerikaans rapport dat ook een daling van het aantal daadwerkelijke echtscheidingen aantrof, en dat de helft van de gehuwde stellen het gevoel had dat hun waardering voor elkaar was toegenomen tijdens de lockdown, en dat hun betrokkenheid was verdiept.
Benson denkt dat toewijding de belangrijkste factor is om een huwelijk te verbeteren: “Als we ons committeren, willen we samen zijn. Maar er zijn factoren die er ook voor zorgen dat we samen moeten zijn. De lockdown is daar duidelijk een van. Dus als we toegewijd zijn aan elkaar en samen willen zijn, dan zou een lockdown een niet al te grote belasting voor onze relatie moeten zijn. We willen sowieso samen zijn, dus lockdown is als een extra laag om ons heen.”
Mijn vrouw ontdekte nóg een onverwacht resultaat van de lockdown en de sluiting van scholen: kinderen begonnen de school en hun vrienden te missen. Ze begonnen het voorrecht te waarderen dat ze naar school kunnen en tijd te hebben met vrienden, terwijl ze er ook van genoten om meer tijd met hun ouders door te brengen, waardoor de familieband tijdens de coronatijd verbeterde.
Steun voor het gezin
Terwijl Romkje haar column schreef, volgde ze online een collega-commissielid van Marriage week Nederland die zijn proefschrift verdedigde over het maatschappelijk belang van gezinnen. Terwijl de samenleving niet meer zoveel ziet in de functie van het gezin als hoeksteen van een gezonde gemeenschap, belichtte het proefschrift de unieke rol van het gezin als ondersteunend kader. Zij stelde dat de zorg binnen een gezin verder ging dan de steun van vrienden of buren. Terwijl netwerken van maatschappelijk werkers aarzelden om zelfs maar de steun van het gezin te noemen, was die steun veel belangrijker dan de hulp van anonieme en onpersoonlijke lichamen. Wederkerigheid tussen gezin en samenleving werd vaak gezien wanneer een gezinsprobleem een afspiegeling was van een probleem in de werksituatie.Baanverlies trof het hele gezin.
Hoewel de pandemie misschien niet tot een hausse in echtscheidingen heeft geleid, zijn nationale en Europese instanties zich wel bewust van de toenemende druk op armere en kwetsbaardere gezinnen, met bezorgdheid over de geestelijke gezondheid van zowel kinderen als volwassenen. Net zoals gezinsondersteuning belangrijker kan zijn dan die van onpersoonlijke instanties, zo is ook de steun van de kerk en de gemeenschap voor kwetsbaren onvervangbaar. De uitdaging voor onze creativiteit is hoe we dit kunnen doen binnen de huidige beperkingen die ons allemaal raken.
Romkje en ik werden uitgedaagd over de verantwoordelijkheid van buren voor elkaar, door drie jonge Jemenitische moslims die vorige week bij ons kwamen lunchen. Ze vertelden dat hun geloof vereiste dat ze naar hun buren omkijken tot en met de zevende buur.
Zeiden de engelen niet zoiets? “Ere zij God in de hoogste, en vrede op aarde, goede wil jegens de mensheid.”
Tot volgende week,
