Gezocht: heiligen in nette pakken. In Brussel. In elke Europese hoofdstad. In steden overal.
“De heiligen van de toekomst zullen heiligen zijn, gekleed in pak.” Dit zijn de woorden die Henri Eschbach aan zijn 25-jarige vriend Robert Schuman schreef toen hij hoorde dat de jonge advocaat had besloten zijn veelbelovende juridische carrière op te geven en een klooster in te gaan.
Toen Schumans moeder werd gedood door een op hol geslagen paard en wagen, stond zijn leven op zijn kop. In diep verdriet schreef hij aan zijn beste vriend Henri Eschbach dat hij had besloten zijn leven aan God te wijden en monnik te worden.
Eschbach trok het plan van Schuman in twijfel. Hij drong er bij hem op aan dat de samenleving ‘lekenapostelen’ nodig had, en schreef: ‘Ik kan me geen betere apostel voorstellen dan jij.’ Hij zei tegen zijn vriend dat hij als leek beter in staat zou zijn om goed te doen, en voegde eraan toe dat de samenleving ‘heiligen in pak’ nodig had.
Dit advies betekende een keerpunt voor Schuman, die de rest van zijn leven in een net pak zou doorbrengen, eerst als advocaat en daarna als politicus. Als Franse minister van Buitenlandse Zaken zette Schuman het proces van Europese integratie in gang door de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal voor te stellen, wat in de loop van de tijd heeft geleid tot de Europese Unie – inclusief het Europees Parlement.
Dar er een Europees Parlement bestaat, waarvoor we nu leden kiezen, is op zich al te danken aan Schumans eigen keuze om een heilige in een pak te zijn.
Smerige zaken
Wat bedoelde Eschbach met ‘heiligen in pak’? Hij bedoelde dat gelovigen hun plaats moesten innemen op het openbare plein, in die beroepen waar mensen pakken droegen in plaats van soutanes en toga’s.
Politiek wordt soms als een vuile zaak beschouwd, voor christenen verboden terrein. Velen denken dat jonge mensen die serieus hun leven willen toewijden aan de dienst van God, daarom zouden moeten overwegen om ‘de bediening’ in te gaan, zo niet het klooster. Ontsnappen aan de slechte wereld in plaats van zich te veel bezighouden met Gods geschapen orde is de boodschap die jonge mensen waarnemen.
Er zijn voldoende mogelijkheden om een opleiding te volgen om een geestelijke bediening te beginnen. Seminaries en theologische hogescholen zijn alomtegenwoordig. Maar waar kan een jong persoon die een roeping voelt om God te dienen in de politiek, de diplomatie of in internationale betrekkingen toegerust worden met een theologisch begrip van deze terreinen? De Bijbel heeft er veel over te zeggen. De kansen zijn schaars. Publieke theologie en politieke theologie zijn verwaarloosde vakgebieden in het christelijk onderwijs. Dat geeft op zichzelf al de boodschap af dat publieke dienstverlening inferieur is aan een kerkelijke bediening.
Toch begint alle politiek met onze overtuigingen over God, de mensheid en de samenleving. Terwijl kerk en staat terecht gescheiden kunnen worden als door God ingestelde afzonderlijke gebieden, kunnen geloof en politiek nooit van elkaar vervreemd worden. Onze politiek, wat onze religieuze overtuigingen ook zijn, is gebaseerd op geloof. Wat wij geloven over het wezen van de mens, wat de wortel is van het menselijke probleem en de remedie om de fouten in de samenleving recht te zetten, die geloven vormen onze politiek.
Als we deze week naar de stemhokjes gaan om te beslissen wie ons in het Europees Parlement zal vertegenwoordigen (zoals bij elke andere verkiezing trouwens), moeten we stemmen op kandidaten die begrijpen dat christenen geroepen en verantwoordelijk zijn om licht, zout en zuurdesem in de samenleving te zijn; kandidaten die de noodzaak begrijpen om echte verscheidenheid te bevorderen waarin de christelijke minderheid als onderdeel van de bevolking is opgenomen; die beseffen dat het hun taak is om het algemeen welzijn van iedereen na te streven, en niet om een theocratie op te leggen of een modern constantinisme nieuw leven in te blazen.
Onder of zonder
We hebben kandidaten nodig met duidelijke antwoorden op de vragen: Wie zijn wij? – wat betekent het mens te zijn? Waar zijn we? – hoe passen wij als mensen als verzorgers in het grote geheel van de dingen? Wat is er mis met de wereld? – waarom is het leven zo vaak disfunctioneel?
We hebben kandidaten nodig die de afgodische aard erkennen van de ‘oplossingen’ die onze politieke ideologieën voorstellen voor de diepste problemen van de samenleving – zoals geloof in een staat die alles zal regelen, in kapitalisme, individualisme, militarisme, conservatisme of nationalisme.
We hebben kandidaten nodig die begrijpen dat vrijheid in Europa en elders niet voortkomt uit het nastreven van eigenbelang en persoonlijk geluk, het zorgen voor onze eigen soort en het op afstand houden van ‘de ander’, of het nastreven van succes in carrière en financieel gewin; maar eerder door te proberen in de eerste plaats onze Schepper lief te hebben en in de tweede plaats onze naaste – zelfs als hij/zij onze vijand is!
We hebben kandidaten nodig die beseffen dat vrijheid onder God betekent dat we zoeken de persoon te worden waarvoor we geschapen zijn. En niet dat we de vrijheid zonder God zoeken om autonoom te handelen en gewoon te doen wat we maar willen.
We hebben kandidaten nodig die begrijpen dat een verantwoorde bevordering van het gezin als hoeksteen van de samenleving noodzakelijk is voor een duurzame toekomst met een geboortecijfer dat onze vergrijzende samenleving verjongt.
Kortom, Europa heeft heiligen in pak nodig.
Stem verstandig deze week.
P.S. Onze masteropleiding Missionair Leiderschap en Europastudies is een mogelijkheid voor jonge mensen die willen worden toegerust voor dienstbaarheid op het openbare plein. Schrijf mij voor meer informatie.
Tot volgende week,
